5 obszarów, które w każdym liceum powinny być priorytetem, ale niestety nie zawsze są.

5 obszarów, które w każdym liceum powinny być priorytetem, ale niestety nie zawsze są.

Rekrutacje do liceów ogólnokształcących powoli się rozkręcają. Chociaż ta trwa w O!MEGA Liceum cały rok (można do nas dołączyć w dowolnym momencie, z maksymalnym wsparciem nauczycieli w nadrabianiu różnic programowych), to maj i czerwiec są najgorętszymi okresami w naszym sekretariacie. Miesiące przed-wakacyjne to dla wielu rodziców i uczniów najwygodniejsza opcja zapisu do szkoły – z zaklepanym miejscem w klasie i bez gorączki terminów można w spokoju korzystać z urlopowych miesięcy i wyjazdów bez obawy, że naglący harmonogram rekrutacji zmusi nas do niewygodnej zmiany planów. Podczas rozmów rekrutacyjnych (które u nas zawsze odbywają się z naszą psycholożką Magdą) dyskutujemy z rodzicami o tematach, obszarach, umiejętnościach, na którym najbardziej im zależy w kontekście nauki ich dziecka-nastolatka w liceum ogólnokształcącym. Z roku na rok da się dostrzec wyraźną różnicę – coraz mniej rodzin przychodzi do szkoły po wysokie oceny, osiągnięcia w olimpiadach naukowych czy wyniki maturalne z najwyższych pułapów. Poznaj 7 obszarów, na których najbardziej zależy rodzicom zapisującym dzieci do O!MEGA Liceum.

Priorytet: samoocena

Najczęściej wymieniany i najważniejszy obszar do pracy w szkole średniej. Gdy gospodarka hormonalna szaleje, a w Internecie każdy influencer ma swój sprawdzony sposób na świetny wygląd, życie i karierę, potrzebny jest mocny fundament. Rodzice nastolatków często przyznają, że młodzi ludzie mają duży kłopot z zauważaniem i wymienianiem swoich atutów, skoro ich internetowi idole mają idealną cerę, nowe ubrania na każdy dzień tygodnia lub umiejętności/zasoby materialne znacznie wykraczające poza nastoletnią skalę. Mądrze wspierane i wzmacniane poczucie własnej wartości pomaga w przetrwaniu zawirowań okresu dojrzewania, wybieraniu odpowiednich wzorców, budowaniu swojej pozycji w grupie rówieśniczej i wypracowaniu dojrzałych postaw wobec obowiązków i wyzwań edukacyjnych. Oparta na znajomości własnych zalet i mocnych stron (ale również na świadomości obszarów do pracy i słabszych punktów) samoocena ułatwi młodemu człowiekowi kierowanie swoją ścieżką edukacyjną (a później zawodową), budowaniu mądrych relacji i nazywaniu (i umiejętności asertywnej rezygnacji) z rzeczy i obszarów, które mu po prostu nie służą.

Po drugie: reakcja na zmiany

Kolejny obszar, który w liceum można bezboleśnie i bez poważnych konsekwencji szlifować i ćwiczyć (na studiach i w pierwszej pracy jest już po prostu weryfikowany) to elastyczność. To, jak nastawiamy się do zmian, jakie mamy zasoby, by sobie z nimi radzić, jak sprawić, żeby zmiana nie wiązała się z paraliżującym stresem i blokadami. W tradycyjnym systemie edukacji uczniowie zazwyczaj mogą liczyć na stabilność, stałość i zakotwiczenie. Sposób funkcjonowania szkół jest niezmienny od lat, a wszelkie odchylenia od normy i nowe porządki traktowane jak zagrożenie. Ostatnie miesiące nauki zdalnej ukazały, jak wiele w obszarze reagowania na zmiany ma do zrobienia szkoła. Od znikających uczniów do poważnych problemów w obszarze zdrowia psychicznego – brak gotowości i poczucia „dam radę niezależnie od sytuacji, bo nie jestem sam” sprawiają, że każda niewygoda, każda nowość i nawet mała przeszkoda mogą poważnie zaburzyć stan równowagi.

3. Sprawdzam!

Mając 16 lat trudno odnaleźć i zrozumieć cel nauki. Matura, studia i praca to odległe wizje, a wszystko, co było do tej pory, wydaje się po prostu ustalonym z góry porządkiem i ścieżką narzuconą przez dorosłych. Liceum to świetne miejsce, aby narrację z „rodzice mi każą” zmienić na „wiem sam/sama po co to robię”. Testowanie, doświadczanie i odnalezienie się w różnych nowych rolach wymaga odwagi i wsparcia nauczycieli, rodziców i (co najważniejsze) rówieśników. Dlatego przykładamy dużą wagę do tego, by eliminować niepotrzebną rywalizację i naukę na wyścigi. Na zweryfikowanie pasji i zainteresowań i podjęcie decyzji, czy to raczej przygoda, czy sposób na życie, jest właśnie teraz! W O!MEGA Liceum pozwalamy uczniom sprawdzać swoje hipotezy o nich samych. Zachęcamy do złapania własnego, dogodnego tempa w deklarowaniu przedmiotów kierunkowych, wspieramy wszystkie (naprawdę!) pomysły na rozwój i motywujemy do pielęgnowania ciekawości świata. Bez niej życie traci kolory!

4. Radź sobie (prawie) sam

Samodzielność nastolatków to temat omówiony już w stu poradnikach o rodzicielstwie, przegadany na wszystkich parentingowych blogach i forach i poruszany zawsze tam, gdzie pojawia się temat zmian w edukacji. Gotowość do samodzielnego działania to coś, co wynosimy z domu, ale samodzielność (w nauce, w organizacji dnia, w planowaniu zadań) to obszar do pracy w szkole. Licealny wiek zachęca do indywidualizacji, domaga się własnych zasad i wolności w działaniu, odmawia dostosowania się do zastanych prawideł i reguł. Rodzice niechętnie rezygnują z pomocy swoim dzieciom, a te z kolei nie bez kosztów tej pomocy się zrzekają. O ile wygodniej jest, gdy ktoś planuje, myśli, przewiduje za nas! Niestety zachęcanie i dopingowanie do samodzielności często mylone jest z osławionym „kategorycznym odcinaniem pępowiny”. W O!MEGA Liceum mocno pracujemy nad tym, by rozróżniać pomoc i wyręczanie, podważanie sprawstwa i wsparcie. Bo samodzielność w podejmowaniu decyzji, myśleniu i kształtowaniu ocen nie musi wykluczać obecności wspierającego dorosłego, z którym każdy krok można dokładnie przedyskutować i zapytać o radę.

5. Nauka praktycznie wszystkiego

Średnio w liceum ogólnokształcącym uczniowie mają 17 przedmiotów lekcyjnych. 17 dziedzin wiedzy, które trzeba w jakimś stopniu opanować, by zdobyć wykształcenie średnie i poradzić sobie z poważnymi lub całkiem przyziemnymi wyzwaniami– jak matura, dyskusja z dziadkiem podczas spotkań rodzinnych czy rozmowa wstępna na wymarzone studia zagraniczne. Według uniwersalnej skali ocen uczeń piątkowy opanował niezbędne informacje w stopniu bardzo dobrym, a dwójkowy – w stopniu dopuszczającym. O ile na maturze oceny z przedmiotów mogą przełożyć się na wyniki procentowe, tak w wyzwaniach wymagających kreatywności, komunikatywności, odporności na stres, bystrości umysłu i umiejętności dostrzegania szerszego kontekstu zjawisk już niekoniecznie. Oprócz wiedzy podręcznikowej, w liceum warto poćwiczyć i opanować cały arsenał kompetencji przydatnych w dalszej życiowej drodze. Tworzenie czytelnych i atrakcyjnych prezentacji, umiejętność zaplanowania weekendowej wycieczki do europejskiej stolicy, wiedza o tym, gdzie i jak szukać zweryfikowanych i rzetelnych informacji, znajomość takich zjawisk jak nierównowaga płac, świadomy konsumpcjonizm czy zrównoważony rozwój, umiejętność osobistej recenzji oglądanej przed chwilą sztuki teatralnej – to takie „wyzwania” będą czekały licealistów, gdy nadejdą upragnione wyniki matur. Dlatego zawsze wybierając szkołę warto pamiętać, że celem nauki w liceum nie jest egzamin dojrzałości, a reszta życia, która następuje po nim.

 

Powyższy tekst to tylko wycinek inspirujących rozmów z rodzicami i nastolatkami, którzy od września dołączą do O!MEGA Liceum. Chętnie dowiemy się, co Ty, czytelniku/czytelniczko uważasz za priorytet nauki w liceum. Czego według Ciebie powinnaś/powinieneś nauczyć się w szkole średniej, ale z jakiegoś powodu nikt o to nie zadbał lub nie przywiązał do tego dostatecznej wagi? Będziemy wdzięczni za każdy głos!

 

Marta Leoniuk

Zdjęcie Hannah Busing z Unsplash